Σήμερα, σχεδόν όλοι μπορούν να παράγουν πληροφορίες και να “δημιουργούν” περιεχόμενο, αλλά πώς κρίνουμε τι (και ποιος) είναι αξιόπιστο;

Παρουσίαση για αξιοποίηση στην τάξη(ΕΚΑΔ):

Υλικό μαθήματος για Παραπληροφόρηση ΕΚΑΔ
Είδη Παραπληροφόρησης
Ακούσια Εκούσια Κακόβουλη
Ψευδείς ή ανακριβείς πληροφορίες οι οποίες κοινοποιούνται χωρίς πρόθεση να βλάψουν ή να εξαπατήσουν. Ψευδείς πληροφορίες μοιράζονται συνειδητά με σκοπό την εξαπάτηση. Αληθινές πληροφορίες, συχνά ιδιωτικές και απόρρητες πληροφορίες, δημοσιεύονται με σκοπό την εξαπάτηση.
Κίνητρα για τη δημιουργία ψευδούς περιεχομένου
Οικονομικό Κέρδος Οι δημιουργοί κερδίζουν χρήματα μέσω πολλών κλικ σε ιστοσελίδες ή την πώληση προϊόντων.
Απόκτηση δεδομένων Μέσω της αλληλεπίδρασης με τους χρήστες συλλέγουν δεδομένα σχετικά με τα άτομα και τη συμπεριφορά τους, όπως  οικονομικά στοιχεία, στοιχεία επικοινωνίας, άλλες πληροφορίες αναγνώρισης, κ.λ.π.
Εξαπάτηση Χρησιμοποιούνται σκόπιμα  για να εξαπατήσουν τους ανθρώπους ώστε να προβούν σε πληρωμές ή να μοιραστούν προσωπικά δεδομένα. Αυτές οι απάτες συχνά περιλαμβάνουν μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή μηνύματα που φαίνονται να προέρχονται από μια αξιόπιστη εταιρεία και ζητούν προσωπικά δεδομένα, αλλά στην πραγματικότητα οδηγούν σε ψεύτικους ιστότοπους που έχουν σχεδιαστεί για την υποκλοπή των δεδομένων.
Προώθηση ιδεών/πεποιθήσεων Το παραπλανητικό ή ψευδές περιεχόμενο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέθοδος για να επηρεάσει τις ιδέες και τις πεποιθήσεις ενός διαδικτυακού χρήστη. Αυτό θα μπορούσε να γίνει για να επηρεάσει τις θρησκευτικές ή πολιτικές απόψεις του χρήστη ή για να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη του σε κάποια θέματα ή πρόσωπα.

Γνωρίζω τις διαφορετικές μορφές της παραπληροφόρησης; Ελέγχω τις γνώσεις μου!

Οι ψευδείς ειδήσεις είναι μία μορφή παραπληροφόρησης. Για να προστατευτώ , σκέφτομαι κριτικά απέναντι στις πληροφορίες και ειδικότερα, αναρωτιέμαι:

  • Ο τίτλος είναι ουδέτερος; Μήπως είναι δόλωμα – clickbait;  Μερικές φορές η τροποποίηση του τίτλου γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να κεντρίζει την περιέργεια του χρήστη να μπει μέσα στο άρθρο και να το διαβάσει (ckickbait).
  • Ποιος είναι ο συγγραφέας; Αναφέρεται ο συγγραφέας; Είναι αληθινό πρόσωπο; Γράφει σε αξιόπιστες ιστοσελίδες;
  • Ποια είναι η ημερομηνία του άρθρου; Πότε γράφηκε η είδηση; Είναι πρόσφατο το περιεχόμενο; Μερικές φορές εμφανίζεται ένα παλιό άρθρο με νέα ημερομηνία και ανανεωμένο τίτλο.
  • Ποιος δημοσίευσε την είδηση; Ένα ειδησεογραφικό μέσο; Κάποιος μέσω των κοινωνικών δικτύων; Σε ποιο κοινό στοχεύει ο συγγραφέας;
  • Ποιες είναι οι πηγές του άρθρου;Από που προέρχονται οι πληροφορίες; Από κάποιο άλλο ειδησεογραφικό μέσο, οργανισμό, συνέντευξη ή αναφορά;
  • Είναι σωστοί οι σύνδεσμοι; Τα άρθρα παραπέμπουν σε άλλους δικτυακούς τόπους, οργανισμούς ή πληροφορίες. Είναι όμως αληθινοί; Αντιστοιχούν σε όσα υποστηρίζονται στο άρθρο;
  • Ποιος είναι ο σκοπός του συγγραφέα; Που στοχεύει ο συγγραφέας; Μήπως πρόκειται για διαφήμιση; Αντιπροσωπεύει κάποια προσωπική άποψη; Μήπως είναι χιουμοριστική;
  • Ποιες είναι οι προκαταλήψεις μου; Συχνά έχετε μια προτίμηση για κάποιον που λέει ή γράφει κάτι. Οι προσωπικές σας εμπειρίες ή οι εντυπωσιακές εικόνες μπορούν να σας επηρεάσουν.
  • Με ποιο τρόπο παρουσιάζονται οι πληροφορίες; Κάποια προειδοποιητικά σημάδια είναι οι επεξεργασμένες εικόνες, τα ορθογραφικά λάθη, τα πολλά κεφαλαία γράμματα και τα θαυμαστικά.
  • Γιατί το βλέπω αυτό; Στο διαδίκτυο συχνά θα βλέπεις άλλες ειδήσεις από αυτές που βλέπουν οι φίλοι σου καθώς η ροή σου σχετίζεται με τις διαδικτυακές αναζητήσεις σου, τους φίλους και τις προτιμήσεις σου.

Κουίζ: Αναγνωρίζω τις διαφορετικές μορφές της παραπληροφόρησης;